Amerika’da Emeklilik Sistemi Nasıl Çalışır? Yaş Maaş ve Planlar
|
|
Amerika’da emeklilik sistemi Türkiye’deki sistemden farklılıklar içermektedir. Sigortalı çalışanların çalışma hayatlarının sonunda gelir güvencesi sağlamayı amaçlayan sistem, ABD’de farklı bileşenler etrafında şekillenmektedir.
Bu yazımızda değineceğimiz başlıklar:
Federal hükümet tarafından yürütülen sosyal güvenlik programının yanında işveren planları ve bireysel emeklilik hesapları Amerika’da emeklilik sistemini oluşturan temellerdir.
Bu yazımızda ABD’de emeklilik için bilinmesi gerekenleri derledik. Amerika’da çalışmak üzerine kapsamlı rehber içeriğimize de göz atmanızı tavsiye ederiz.
Amerika’da Emekli Maaşları Ne Kadar?
Amerika’da emekli maaşı emekli olmadan önce çalışılan işe, ödenen primlere ve emekli olma yaşına bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Yüksek maaşlı bir işte yüksek sosyal güvenlik primleri ödeyerek çalışmak emekli maaşının da yüksek olmasını sağlayacaktır.
Ayrıca 62 yaşında erken emeklilikten yararlanan kişi ile normal yaşında emekli olan kişinin maaşlarında farklılıklar olmaktadır. Erken emekli olunması kişinin emekli maaşında birtakım kesilmeler yapılmasına sebep olmaktadır.
Enflasyon doğrultusunda belirlenen Amerika’da 2024 için $1.066,50 alt sınır ve $3.822 üst sınırlar arasında ödenen emekli maaşları çalışırken alınan maaş, ödenen primler, çalışma süresi ve emeklilik planı gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Çalışanların bu doğrultuda emekli olduktan sonraki yaşamları için aylık emekli maaşlarına uygun maliyetlere sahip olan bir bölgede yaşamaları hayat standartlarını büyük ölçüde etkileyecektir.
Ayrıca bakınız:
Amerika’da Emeklilik Yaşı ve Koşulları
Amerika emeklilik yaşı erkeklerde ortalama 64,6 iken kadınlarda 62,3’tür. Bu noktada Sosyal Güvenlik başlama yaşınızın emekli maaşınız için önemli rol oynadığının altını çizmek isteriz.
1960’dan önce doğan Amerikalılar 65 yaşından itibaren emekli yardımlarını alabilmektedirler. 1960 sonrası doğanlar için ise bu yaş 67 olarak belirlenmiştir.
Öte yandan Amerika emeklilik yaşı erken emeklilik durumunda 62 olarak belirlenmiştir. Bu durum doğrultusunda en erken 62 yaşından itibaren sosyal güvenlik yardımlarından yararlanabilmektedir.
Erken emeklilikten yararlanan kişilerin maaşlarından her yıla karşılık %5-6 oranında kesinti yapılmaktadır. Bu durum çalışanların emekli olduktan sonra Amerika’da yaşam standartlarını oldukça etkilemektedir.
Bununla beraber evli çiftler için talep edebilecekleri farklı Sosyal Güvenlik ödemeleri de bulunmaktadır. Buna göre evli çiftler emekli olmaları beraberinde eşlerinin sosyal güvenlik ödemelerinin %50’sine eşit Sosyal Güvenlik ödemesi alabilmektedirler.
Ayrıca en az 10 yıl sürmüş evliliklerde evliliğin bitmiş olması durumunda da bu ödeme talep edilebilmektedir.
Amerika’da Nasıl Emekli Olunur?
Amerika’da emeklilik için çalışanlara bazı planlar sunulmaktadır. Her emekli planının kendine özgü özellikleri ve koşulları vardır. Yazımızın devamında bu planları ve bu planlar üzerinden nasıl emekli olunur inceleyeceğiz.
401(k) Amerika Emeklilik Hesabı
Amerika 401(k) emeklilik planı birçok işveren tarafından çalışanlarına sunulan ve tasarruf sahiplerine vergi avantajı sağlayan bir tasarruf planıdır. 401(k) planı çalışanın maaşından belli bir yüzdeyi doğrudan yatırım hesabına aktarmak üzerine kuruludur.
Bu plan emeklilik için tasarrufları otomatik hale getirir ve yatırım hesabındaki parayı vergilerden muaf tutarak büyütür. Sonuç olarak toplam vergiye tabi gelir düşeceği için kişinin vergi yükümlülüğü de azalacaktır.
Örneğin yıllık 60.000$ kazanan bir kişinin maaşından 15.000$’lık kısmının 401(k) yatırım hesabına aktarılacağını varsayarsak kişinin maaşının yalnızca 45.000$’lık kısmı vergiye tabi olacaktır.
401(k) planının artılarından birisi de yatırım hesabındaki paranın tamamını her koşulda kişiye vermesidir. Bu sayede eğer işinizden ayrılsanız bile 401(k) yatırım hesabınızdaki parayı kendi bireysel emeklilik hesabınıza geçirmeniz mümkündür.
Amerika Bireysel Emeklilik Hesabı (IRA)
Bireysel Emeklilik Hesabı da gelir elde eden bireylerin belirli vergi avantajlarından yararlanırken geleceğe yönelik tasarruf yapmak için kullanabilecekleri uzun vadeli bir tasarruf hesabıdır.
IRA, 401(k) gibi işverenler aracılığıyla kullanılabilen emeklilik planlarını kullanamayan serbest meslek çalışanları için uygundur.
Amerika’da herkes bir IRA hesabına sahip olabilmektedir. Ancak Bireysel Emeklilik Hesapları emekliliğe yönelik bir yatırım olduğundan birikim 59.5 yaşından önce çekilecek olursa %10 oranında erken çekme cezası uygulanacaktır.
Geleneksel Bireysel Emeklilik Hesaplarında paranız vergiden muaf olarak büyümekle beraber parayı çekeceğiniz zaman yürürlükte olan gelir vergisi oranında vergilendirilir. Diğer bir deyişle Standart IRA bir bakıma vergiyi ertelemektedir.
Roth IRA Hesabı
Roth IRA, standart IRA’den vergilendirme noktasında değişiklik gösteren bir Bireysel Emeklilik Hesabıdır. Roth IRA planında hesaba giren para üzerinden vergi ödenmesinin yanında para hesaptan çekilirken herhangi bir vergiye tabi olmamaktadır.
Roth IRA kapsamında birçok yatırım seçeneği mevcuttur. Hesaba giren paranın vergilendirilmesi ile birlikte yatırımlar sonucu artan para çekileceği sırada vergiden muaf tutulacaktır. Roth IRA’in sağladığı en büyük avantaj budur.
Şirket Tarafından Karşılanan Amerika’da Emeklilik Planları
Daha önce de belirttiğimiz gibi Amerika’da emeklilik sistemi genel olarak ABD vatandaşı ve Green Card sahibi kişilerin emekli olduktan sonraki yaşamlarını güvence altına almayı amaçlamaktadır.
Şirket tarafından karşılanan planlarda ise işverenler çalışanlarının emeklilik dönemi için gerçekleştirecekleri tasarruflarına teşvikte bulunmaktadırlar.
Şirket tarafından karşılanan emeklilik planları tanımlanmış fayda planları ve tanımlanmış katkı planları olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Tanımlanmış Fayda Planları (Define Benefit)
Geçmişte günümüze kıyasla daha fazla uygulanan tanımlanmış fayda planlarında şirketler çalışanlarına emekli olduktan sonrası için belli bir fayda garanti ettikleri planlar uygulamaktadır.
Bu planlar artık nadir görülmekte olsa da yine benzer bir formülle tasarruf hesabına yıllık katkı yapan fakat fayda konusunda bir garanti vaat etmeyen planlar hala görülmektedir.
Tanımlanmış Katkı Planları (Define Contribution)
Bu türde katkı planları işverenler tarafından günümüzde en sık kullanılan planlardır. Bu planlarda işveren, emeklilik hesabına maaş kesintisi yoluyla katkıda bulunmakta ve bu doğrultuda bazı vergi muafiyetleri tanınmaktadır.
401(k) hesabı gibi uygulamalar tanımlanmış katkı planları kapsamındadır.
ABD Emeklilik Vergilendirmeleri
Amerika emeklilik sistemi doğrultusunda kişilerin gelirleri de vergilendirilmektedir. Fakat bu vergilendirme her emeklilik planı için değişiklik göstermektedir. Bazı emeklilik planlarında vergi, paranın çekileceği zamana ertelenirken bazı planlarda emeklilik katkısı hesap içerisinde vergiden muaf olarak büyümektedir.
Peki ABD’de vergisel avantaj sağlayan emeklilik hesapları nelerdir ve bu hesaplar ne gibi avantajlar sağlar?
Vergi Avantajlı Emeklilik Hesapları
Vergi avantajlı emeklilik hesapları çalışanların tasarrufları ile emekli gelirlerini oluştururken vergilendirilmenin normalden farklı gerçekleşmesi ve çalışan için bir avantaj yaratması anlamına gelmektedir.
Bu hesapların birbirinden farklı vergi avantajları bulunmaktadır.
- 401(k) Planı: ABD’de en yaygın kullanılan vergi avantajlı emeklilik hesabıdır. İşverenler tarafından sunulan bu hesap planında çalışanlar bu hesaba tasarruflarını vergilendirilmeden aktarabilir. Vergi kişi emekli olduktan sonra uygulanmaktadır.
- IRA: Bireysel emeklilik hesapları şahsi olarak açılabilen hesaplardır ve yıllık katkılar vergiden düşüp vergilendirme yine emeklilik döneminde uygulanmaktadır.
- Roth IRA: Bu planda tasarruf ve katkılar hesaba aktarılırken vergilendirilir fakat hesap içerisinde izin verilen yatırım faaliyetleri sonucu sağlanan kazançlar vergiden muaf tutulmaktadır. Kişi emekli olduktan sonra hesaptan çekilecek para vergilendirilmemektedir.
ABD Emeklilik Sağlık Sigortaları
Amerika’da emeklilik sağlık sigortaları emekli olmuş kişilerin sağlık ihtiyaçlarını karşılamak için bütçe, kişisel ihtiyaç ve sağlık durumu gibi faktörlere göre değişiklik göstermektedir.
Medicare Sağlık Sigortası
Medicare sağlık sigortası Federal bir sağlık sigortası programıdır. Hizmet kitlesi ABD’de ikamet eden ve ABD vatandaşı olan 65 yaş ve üstü kişilerden oluşmaktadır.
Hastane ve tıbbi hizmetleri karşılama amacı bulunan sigorta Amerika emeklilik yaşı itibariyle kendiliğinden devreye girmektedir.
Bu destek programından yararlanmak için sosyal güvenlik sistemine kayıt olunmalı ve bu doğrultuda en az 10 yıl süreli ödeme yapılmalıdır.
Medicaid Sağlık Sigortası
Medicaid sağlık sigortası sınırlı gelir ve kaynaklara sahip kişilerin tıbbi maliyetlerini karşılamaya yardımcı olan ortak bir federal ve eyalet programıdır.
Federal ve eyalet kanunları doğrultusunda gelir düzeyi düşük kabul edilen kişilere yönelik olan bu sigorta planı huzurevinde bakım ve kişisel bakım hizmetleri gibi Medicare’in normalde kapsamadığı avantajlar sunar.
Medicaid sahibi kişiler genellikle kapsam dahilindeki tıbbi harcamalara herhangi bir ödeme yapmazlar ancak bazı ürün veya hizmetlere küçük bir katkı payı ödemeleri gerekebilir.
Medigap Sağlık Sigortası
Medicare Ek Sigorta olarak da adlandırılan Medigap, Medicare tarafından karşılanmayan masrafların karşılanmasına yardımcı olmak amacıyla özel şirketler tarafından sağlanan sağlık sigortası teminatıdır. Medigap Sigortası sahibi olabilmek için de 65 yaş üstü olma koşulu bulunmaktadır.
Özel Sağlık Sigortaları
Özel sağlık sigortaları Federal sigortalardaki boşlukları kapatmak amaçlı tasarlanmıştır. Bu sigortalar Medicare dışında sağlık hizmetlerine erişimini sürdürmek isteyen emekliler için bir seçenek oluşturmaktadır.
Özel Sağlık sigortaları emeklilerin sağlık hizmetlerine erişimlerini arttırırken bu sigortaların maliyetleri ve kapsamı sigorta planlarına göre değişiklik göstermektedir.
Bu yazımızda Amerika’da emeklilik yaşı, sistemi ve şartlarını ele aldık. Siz de Amerika’da EB3 Green Card sahibi olarak çalışmak için uygunluğunuzu ve açık iş pozisyonlarını görmek için sitemize üye olabilirsiniz.
EB-3 Vizesiyle Amerika’da Yeni bir Yaşama Hazır mısınız?
Şimdi kayıt olarak uygunluğunuzu test edin!
Sıkça Sorulan Sorular
Green Card Sahipleri Emekli Olabilir mi?
Evet, Green Card sahibi kişilerin şartları karşılamaları halinde ABD’de kalıcı olarak emekli olmaları mümkündür.
Amerika’da Emekli Olmak için Minimum Kaç Yıl Çalışmalıyım?
Amerika’da sosyal güvenlik sistemi en az 62 yaşında emekli olunmasını sağlayacak şekilde planlanmıştır.
Green Card Sahipleri Amerika Dışında Emekli Olabilir mi?
Green Card sahiplerinin süresiz olarak ABD dışında bulunmaları daimi ikamet statülerini kaybetmelerine sebep olmaktadır. Dolayısıyla Green Card sahibi olarak uzun süreli Amerika dışında kalmanız mümkün değildir.
Amerika’da Emeklilikte Yaşam Maliyeti Nedir?
Amerika’da emekliler için yaşam maliyetleri eyalete göre farklılık göstermekte olduğu için net bir cevap vermek mümkün değildir. Ancak emekliler için Tennessee ve Wyoming gibi eyaletlerde yaşamak avantajlı sayılabilir.
Amerika’da Emekliler Hangi Eyaletlerde Rahat Yaşayabilir?
Tennessee, Florida, Wyoming ve Alabama gibi eyaletler emekliler tarafından en çok tercih edilen eyaletlerden olup yaşam maliyetlerinin düşüklüğü ile öne çıkmaktadır.
ABD’de Emekli Olup Başka Bir Ülkede Yaşamak Mümkün mü?
Emekli olup sosyal güvenlik ve emekli maaşı ile belirli bir geliri bulunan ABD vatandaşları başka ülkelerde yaşayabilir. Gidilecek ülkelerdeki uzun süreli kalışlar ise o ülkenin hukuk kurallarına göre gerçekleşmektedir.