ABD’de Yaşamak – Yeni Bir Yaşama Adım Atarken Bilmeniz Gerekenler

Amerika’da yaşamak ve çalışmak için attığınız ilk adımın devamında başvurunuz onaylandı. Peki Amerika’ya giderken bilinmesi gerekenler nelerdir?

Green Card ile Amerika’ya gitmek pek çok kişinin, göçmen olmayan vize türlerine göre Green Card sahibi olmanın verdiği avantajlar nedeniyle elde etmek istediği bir fırsat. Elbette bunun üzerine bir de Amerika’ya yerleştiğinizde bir işveren sponsorluğunda Green Card elde ettiyseniz yeni hayatınıza bir adım önden başlamış oluyorsunuz.

Amerika’da nasıl yaşanır merak edenler için hazırladığımız yazımızda aşağıdaki konulara değineceğiz.

Elbette tüm bu avantajlara rağmen yeni bir ülkede hayata başlamanın kafanızda oluşturduğu pek çok soru işareti olması oldukça normal.

Bu yazımızda Amerika’da yaşam hakkında genel bilgiler vererek bir göçmen olarak aklınızda bulundurmanız gereken önemli noktalara detaylarıyla bakalım.

Amerika’ya Taşınma Planları ve Maliyetler

Türkiye gibi Asya kıtasında bulunan bir ülkeden deyim yerindeyse dünyanın öteki ucuna, Amerika kıtasına, taşınmak ilk bakışta göz korkutucu ve oldukça maliyetli bir süreç gibi gelebilir.

Öncelikle belirtmek gerekir ki Amerika’ya yolculuğunuzda elinizden geldiğince az eşya almanız maliyetlerinizi düşürmek açısından oldukça önemli. Büyük ve ağır eşyalarınızı taşımaya çalışmak günün sonunda Amerika’da satın alsanız daha ucuza gelecek olabilir.

Ayrıca taşınma planlarınız arasına Amerika’ya girdiğinizde ulaşmanız gereken kişileri, isimlerini ve gerekli olan adresleri bir yere kaydetmeyi eklemelisiniz.

Yolculuğa başlamadan bir gün önce bu kişilerle uçağınızın iniş saati gibi bilgileri paylaşmanız en az 10 saat sürecek Türkiye’den Amerika’ya uçuşunuzun ardından ülke içinde hızlıca konaklayacağınız yere gidip dinlenebilmeniz için büyük yardımcı olacaktır.

Kiralayacak veya satın alacak bir yer bulmak için biraz zamana ihtiyacınız olacağından, ilk birkaç hafta için geçici konaklama yerinizi ayarlayın.

Ülkeye girişte görevlilere göstermeniz gereken belgeleri yanınızda sürekli taşıdığınız çantada bulundurmanız aksiliklerin önüne geçmek için oldukça önemli.

Ayrıca Amerika’ya giriş yaparken aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz.

• Vizeniz pasaportunuzun içine yapıştırılacaktır. Bilgilerin doğruluğundan emin olmak için hem vizede hem de, varsa paketin üzerine zımbalanmış mektupta, yer alan bilgileri doğrulayın.
• Pasaportunuzla birlikte mühürlü bir paket alırsanız, mühürlü vize paketini açmamalısınız. Paketi açmadan, pasaportunuz ve geçerli vizenizle birlikte giriş noktasında bulunan göçmenlik memuruna götürmelisiniz.
• Vizenizde “IV Docs in CCD” ifadesi varsa, mühürlü bir paket almayacaksınız. Bunun nedeni, dosyanızın elektronik bir göçmen vizesi başvurusu olması ve sadece pasaportunuz ve geçerli vizenizle seyahat edebilmenizdir.
• ABD’ye girmeden önce USCIS ücretlerini ödemiş olmalısınız.
• Lütfen vizenizin son geçerlilik tarihine dikkat edin.  Bu tarihten önce Amerika Birleşik Devletleri’ne giriş yapmış olmalısınız.

Giriş noktasında DHS yetkilileri göçmen vizesi paketinizi alacak ve size bir “göçmen numarası” verecektir. Görevliler pasaportunuzu bu numara ile damgalayacak ve Green Card için kayıtlı olduğunuzu belirteceklerdir.

Green Card çıktıktan sonra bilmeniz gerekenler hakkında detaylı bilgi alabilmek için ilgili içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

Sosyal Güvenlik Numarası Edinme

Green Card sahibi olarak, ABD hükümeti tarafından verilen Sosyal Güvenlik Numarası (SSN) almaya hak kazanırsınız.

Bu sosyal güvenlik numarası devletin kazançlarınızı ve alabileceğiniz yardımları takip etmek için oluşturduğu sistemde size verilen 9 haneli bir numaradır. Sosyal Güvenlik numaranız ayrıca banka hesabı açma gibi finansal süreçler ve okullar gibi diğer kurumlar tarafından kimliğinizi belirlemek için kullanılır. Bir daire kiraladığınızda veya bir ev satın aldığınızda da sizden Sosyal Güvenlik numaranız istenebilir.

Siz ve aile üyelerinizin yardımlardan faydalanma ve emeklilik gibi konularda devlet sistemi üzerinde kayıtlarının tutulduğu bu numara anlayacağınız üzere çeşitli başvurular için de referans noktasını oluşturmaktadır.

Aşağıdaki koşullar sizin için geçerliyse, Sosyal Güvenlik numarası almak için bir başvuru formu doldurmanıza veya bir Sosyal Güvenlik ofisine gitmenize gerek yoktur:

• Green Card başvurusuyla birlikte Sosyal Güvenlik Numarası başvurusu da yaptıysanız
• Amerika Birleşik Devletleri’ne giriş yaptığınızda 18 yaş ve üzerindeyseniz

Yukarıda bahsettiğimiz durumda ABD Dışişleri ve İçişleri Bakanlıkları size bir Sosyal Güvenlik numarası verilmesi için gerekli bilgileri Sosyal Güvenlik İdaresi’ne (SSA) göndermiş olur. Ardından SSA size bir Sosyal Güvenlik numarası atayacak ve Sosyal Güvenlik kartınızı ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri’nin (USCIS) Green Card gönderdiği aynı adrese postalayacaktır.

Sosyal Güvenlik kartınızı Amerika Birleşik Devletleri’ne geldikten sonra üç hafta içinde almanız gerekir. Amerika’ya geldikten sonraki üç hafta içinde kartınızı almazsanız SSA ile iletişime geçmelisiniz. Ayrıca ülkeye geldikten sonra Sosyal Güvenlik kartınızı almadan önce adresinizi değiştirirseniz de bunu SSA’e bildirmelisiniz.

Aşağıdaki koşullardan herhangi biri sizin için geçerliyse, Sosyal Güvenlik numarası almak için bir Sosyal Güvenlik ofisine gitmelisiniz:

• Green Card başvurusunda bir Sosyal Güvenlik numarası talebinde bulunmadıysanız
• Ekim 2002’den önce başvuru yaptıysanız
• Amerika Birleşik Devletleri’ne geldiğinizde 18 yaşından küçükseniz

Başvuru için Sosyal Güvenlik ofisine gittiğinizde aşağıdaki belgeleri yanınızda bulundurmalısınız:

• Ne zaman ve nerede doğduğunuzu gösteren doğum belgesi veya pasaportunuz
• Göçmenlik durumunuzu gösteren çalışma belgesi ve Green Card’ınız gibi belgeler

Yaptığınız başvuru sonrasında SSA, Sosyal Güvenlik numaranızı size postayla gönderecektir. Başvurunuz için gereken tüm belgeleri tamamladıtkan sonra yaklaşık iki hafta içinde Sosyal Güvenlik kartınızı almanız gerekir. SSA’nın belgelerinizden herhangi birini doğrulaması gerekiyorsa, Sosyal Güvenlik numaranızı almanız daha uzun sürebilir.

Size en yakın Sosyal Güvenlik Ofisini öğrenebilmek için socialsecurity.gov websitesini ziyaret edebilrsiniz.

Amerika’da Banka Hesabı Açmak

Amerika’ya yeni gelen birçok kişi, bazı ABD bankalarının, ABD vatandaşı olmayanların Amerika’ya gelmeden önce SSN olmadan veya uzaktan bir ABD banka hesabı açmalarına izin verdiğinin farkında değildir.

Amerika’ya taşındığınızda, faturalarınızı ödemek ve maaşınızı almak için bir Amerikan banka hesabı açmanız gerekecektir. Ayrıca, her zaman nakit taşımak zorunda kalmadan ödeme yapabilmeniz için banka kartı olan bir hesap açmalısınız.

Amerikan banka hesabı açma süreci, sahip olduğunuz Amerika’daki ikamet statüsüne bağlı olarak farklılık gösterecektir. SSN numaranız olmadan da Amerika’da banka hesabı açmanız mümkün olsa da sahip olmanız bu konuda süreçleri hızlandırmak adına oldukça önemlidir.

Amerikan Vatandaşı Olmayan Bir Kişi ABD’de Nasıl Banka Hesabı Açabilir?

ABD’de ikamet eden ve geçerli bir SSN’ye sahip olan kişiler banka hesabı başvuru sürecini genellikle diğer Amerikan vatandaşları gibi online olarak tamamlayabilirler.

Bu sürecin SSN numarası ile bu derece kolay olmasının nedeni vergi yükümlülüğüne sahip birisi olarak Amerika’da ikamet ediyor sayılmalarıdır. Bu nedenle Green Card sahiplerine veya ABD’ye yeni gelenlere odaklanan finans kuruluşlarına ihtiyaç duymayabilirsiniz. Ancak yine de uluslararası müşterilerin finansal ihtiyaçları konusunda uzmanlaşmış bankalarla çalışmak ülke dışına para transferleri gibi konularda da size yardımcı olacaktır.

Banka hesabınızı açmak için aşağıdaki belgelerinizi hazırlamalısınız:

• SSN (Sosyal Güvenlik Numarası) veya ITIN (Bireysel Vergi Mükellefi Kimlik Numarası)
• Green Card
• Kira kontratı veya elektrik faturası gibi fiziksel adresinizin kanıtı

Bu belgeler ile yapacağınız başvurunun ardından kısa sürede banka hesabınız kullanıma açılacaktır.

Amerika’da Kredi Skoru Elde Etmek

Amerika’da kredi skoru, ülkede mali yaşamınızda önemli bir rol oynacaktır. Bu nedenle ülkeye geldikten kısa süre sonra bu konuda çalışmalara başlamak ve puanınızı yüksek tutmak gelecekteki finansal konforunuz için önemlidir.

ABD’de kredi geçmişi ve skoru oluşturmanın en iyi ve en basit yolu, bir kredi kartı elde etmektir. Ödemelerinizi düzenli ve zamanında yapmanız gelecekte ihtiyaç duyabileceğiniz büyük harcamalarda kredi bulmanızı kolaylaştıracaktır.

Amerikan Vergi Sistemi

Amerika’da vergi sistemi federal, eyalet ve yerel olmak üzere kendi içinde farklı kollara ayrılan, Türkiye’dekine nazaran daha karmaşık bir sistemdir. Bu nedenle bunlar hakkında doğru ve yeterli bilgiye sahip olmak çeşitli yaptırımlarla karşılaşmanızı engelleyecektir.

Green Card sahibi olarak Amerika’da bulunuyorsanız vergi yükümlülüğü altına girmiş olduğunuzu öncelikle belirtmek gerekir. Genel olarak aşağıdaki vergi türlerinde ödemeler yapmanız yapmanız gerekecektir.

Gelir Vergisi (Income Tax)

Gelir vergisi federal, çoğu eyalet ve bazı yerel yönetimlere ödenir. Vergiye tabi gelir, ücretlerden, serbest meslekten, bahşişlerden ve mülk satışından elde ettiğiniz paradır.

Çoğu kişi maaşları üzerinden kesilen para ile gelir vergisi öder. Ödemeniz gereken gelir vergisi miktarı ne kadar para kazandığınıza bağlıdır. Gelir vergisi oranları daha az para kazanan kişiler için daha düşüktür.

Gelir elde eden, Amerika Birleşik Devletleri’nde ikamet eden ve belirli şartları yerine getiren herkesin vergi beyannamesi vermesi ve borçlu olduğu tüm vergileri ödemesi gerekir.

ABD İç Gelir Servisi (IRS) gelir vergisini toplayan federal kurumdur. Vergi mükellefleri her yıl IRS’ye Form 1040, ABD Bireysel Gelir Vergisi Beyannamesi verirler. Vergi beyannameniz devlete ne kadar kazandığınızı ve maaşınızdan ne kadar vergi alındığını bildirir. Maaşınızdan çok fazla vergi kesilmişse, geri ödeme alırsınız. Maaşınızdan yeterince vergi alınmadıysa, IRS’ye ödeme yapmanız gerekecektir.

Satış Vergisi (Sales Tax)

Satış vergileri eyalet ve yerel vergilerdir. Bu vergiler belirli satın alma maliyetlerine eklenmektedir. Satış vergileri ürünün maliyetine göre belirlenir. Satış vergilerinden elde edilen gelir, yol hizmetleri, polis ve itfaiye gibi eyalet ve yerel yönetim hizmetlerinin finanse edilmesine yardımcı olur.

Emlak Vergisi (Property Tax)

Emlak vergileri, eviniz veya araziniz üzerinden alınan eyalet ve yerel vergilerdir. Çoğu yerde emlak vergileri devlet okullarını ve diğer hizmetleri desteklemeye yardımcı olur.

Amerika’da Ehliyet Almak

Amerika’da araç kullanmak için ehliyete ihtiyacınız olmasının yanı sıra, ehliyet aynı zamanda Amerika’da birincil yerel kimlik olarak da işlev görür. Bu nedenle araç almak ya da kullanmak gibi öncelikli bir amacınız olmasa bile ehliyet almanızı tavsiye ederiz.

Amerika’da yaşadığınız şehirdeki Motorlu Taşıtlar Dairesi (DMV) ofisini ziyaret ederek ehliyet başvurusunda bulunabilirsiniz.

Vatandaş olmayanlar için ehliyet başvurusu için genellikle aşağıdaki belgeler gereklidir:

• Sosyal Güvenlik Kartı (Bazı eyaletler SSN gerektirmez.)
• Green Card
• Fatura veya banka hesap özeti gibi eyalette ikamet ettiğinize dair kanıtlar
• Ehliyetinize işlenmek üzere fotoğraf

Kendi ülkenizde sahip olduğunuz sürücü belgesi de bazı eyaletler tarafından kabul edilip size Amerikan ehliyeti verilebilmektedir. Bu konuda daha detaylı bilgi alabilmek için yaşadığınız eyaletin bu konu hakkındaki düzenlemelerine göz atabilirsiniz.

Ayrıca ehliyet almak ve benzeri soruları cevapladığımız Green Card Hakkında Merak Edilen Sorular ilgili içeriğimizi ve konu hakkında daha detaylı bilgiler sağladığımız Amerika’da ehliyet almak konulu içeriğimizi ziyaret ederek pek çok sorunuza cevap bulabilirsiniz.

Amerikan Sağlık Sistemi

Sağlık hizmetlerinin tüm vatandaşlara temel düzeyde sağlandığı Türkiye gibi ülkelerin aksine, Amerika’da özel sağlık sigortası ile Medicare ve Medicaid olarak bilinen ve devlet tarafından yürütülen iki programın birleşiminden oluşan bir sağlık sistemi bulunmaktadır.

İlk olarak açıkça bahsetmek gerekir ki Amerika’da sağlık hizmetleri pahalıdır. Amerikalılar çoğu durumda tıbbi bakım masraflarını ya doğrudan ya da sağlık sigortaları aracılığıyla dolaylı olarak öderler. Bu nedenle, Amerika’da yaşarken kapsamlı bir sağlık sigortası yaptırmanız önemlidir.

Genel olarak ABD’de mevcut olan üç tür sağlık sigortası aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Özel Sağlık Sigortası

Özel sağlık sigortası genellikle işvereniniz veya okulunuz aracılığıyla verilir, ancak gerekirse bireysel olarak da satın almanız gerekebilir. İşvereniniz sağlık sigortanızın tamamını ödeyebilir ya da sizden primin bir kısmını karşılamanızı isteyebilir.

Medicaid

Medicaid, çocuklu aileler ve hamile kadınlar da dahil olmak üzere düşük gelirli kişiler tarafından kullanılan bir sağlık sigortası programıdır. Federal hükümet ve eyaletlerden alınan vergilerle oluşturulan bir havuz üzerinden finanse edilmektedir.

Medicare

Amerika Birleşik Devletleri hükümeti tarafından yönetilen Medicare programı, vergi destekli bir sağlık sigortası planıdır ve 65 yaşın üzerindeki Amerikalılar tarafından kullanılabilir.

Bahsettiğimiz üzere Amerika’da sağlık hizmetleri genel olarak pahalıdır. Bu nedenle kapsamlı bir sigortaya sahip olmanız Amerika’da yaşamak isteyenlerin iyi araştırma yapması gereken konulardan birisidir.

Eğer Amerika’da işiniz hazırsa, işvereniniz sağlık sigortası yardımları sağlayabilir. Kapsamda olup olmadığınızı görmek için hangi seçenekleri sunduklarını ve sağlık maliyetinin ne kadarını karşıladıklarını belirlemek üzere işvereninizle konuşmalısınız.

Amerikan sağlık sistemi hakkında araştırma yaparken karşınıza çıkabilecek bazı tanımlara kısaca bir göz atalım. Böylece hangi tanımla neden bahsedildiği konusunda size yardımcı olabileceğini umuyoruz.

• Premium (Prim): Sağlık planınızın aylık maliyeti
• Deductible (İndirime Tabii): Sigorta yardımlarınız başlamadan önce cebinizden ödediğiniz miktar
• Co-Insurance (Müşterek Sigorta): Sigorta poliçeniz yürürlüğe girdikten sonra da ödemeniz gereken masraf yüzdesi
• Co-Pay (Katkı Payı): Her ziyaretinizde doktora ödediğiniz tutar

Amerika’da yaşamaya başladıktan hemen sonra bir Birinci Basamak Hekimliğine (Primary Care Physician – PCP) kaydınızı yaptırmalısınız. PCP’niz düzenli tıbbi ihtiyaçlarınız için birincil iletişim noktanız olacak ve takip edilmesi gereken herhangi bir prosedür veya test için sizi yönlendirecektir.

Amerika’da Ev Satın Almak ve Mortgage

Amerika’da ev sahibi olmak, uzun vadede kiralamaktan daha karlı olacaktır. Aylık sahibi olmadığınız bir eve kira ödemek yerine kendi evinizin kredisini ödeyerek hem yatırım yapabilir hem de barınma ihtiyacınızı giderebilirsiniz.

Genel inanışın aksine Amerika’da ev kredisi almak için gerekli olan kredi puanı oluşturmak için iki yıl veya daha fazla beklemeniz gerekmez. Buna ek olarak bazı ABD’li kredi kuruluşları Amerika’ya yeni gelenlere ve ABD’de kredi geçmişi olmayanlara rekabetçi kredi fırsatları sunmaktadır.

Amerika’da Çalışan Olmak

Amerika’da çalışmak pek çok avantaja sahip olmanıza kapı aralamaktadır. Bu nedenle bunların tam olarak farkına varmak ve arayışlarınızda bu doğrultuda tercihler yapmak Amerika’daki hayatınızda daha iyi standartlarda yaşayabilmenize olanak sağlayacaktır.

Amerika’da istihdam edilirken sahip olabileceğiniz avantajlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Sağlık Sigortası: Amerika’daki çoğu işveren, çalışanların sağlık sigortasına belirli yüzdelerle katkıda bulunur. Bu sayede sağlık sigortanızın tamamını ödemek yerine belirli bir yüzdesini ödeyerek maliyetlerinizi azaltmış olursunuz.
• Ücretli İzin (PTO): Amerikan şirketleri, resmi tatillerine ek olarak her yıl ortalama 15 ile 30 gün arasında izin sunmaktadır.
• 401k Emeklilik Planı: Pek çok Amerikan şirketi çalışan katkılarıyla oluşturulan fonlar üzerinden finanse edilen 401k emeklilik planları sunmaktadır.
• Çalışan Hisse Senedi Satın Alma Planı (ESPP): Bazı ABD şirketleri, çalışanlarına genellikle şirket hisselerini piyasadaki değerlerine kıyasla indirimli bir oranda satın alma fırsatı veren hisse senedi satın alma planları sunmaktadır.

Bu saydığımız avantajları kullanarak Amerika’daki hayatınızın geleceğini güven altına alabilir ve böylece ülkedeki kalıcı ikamet amacınızı daha da güçlendirebilirsiniz.

Amerika’da çalışmak için diploma zorunlu mu öğrenmek için ilgili içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

Amerikan Eğitim Sistemi

Amerika’da yaşayan tüm çocukların belirli bir seviyede eğitim aldığından emin olmak adına tüm öğrencilere anaokulundan 12. sınıfa kadar ücretsiz kamu eğitimi sağlanmaktadır. Bazı bölgelerde, üç yaşından küçük çocuklara anaokuluna gitme şansı da bulunur.

Çocuğunuzu Amerika’da okula yazdırmak için yapmanız gereken ilk şeylerden biri hangi okula veya okullara gidebileceğini öğrenmek için yerel okul bölgenizin ana ofisini veya web sitesini ziyaret etmektir.

Amerika’daki tüm eyaletlerde okula devam zorunluluğu vardır. Çocuğunuzu bir devlet okuluna ya da özel okula gönderebilirsiniz. Devlet okulları ücretsizdir ve dini eğitim vermezler. Çocuğunuzun devlet okulunda ne öğreneceğine federal yasalarla karar verilir, ancak nasıl eğitim verileceğine yerel okul müdürleri, öğretmenler ve ebeveynler karar vermektedir.

Özel okullar ise tercih edebileceğiniz bir diğer yöntemdir. Özel okullar dini ve dini olmayan gruplar da dahil olmak üzere hükümetten bağımsız gruplara aittir ve bunlar tarafından işletilmektedir. Bazı özel okullar karma eğitim verirken, bazıları sadece erkekler veya sadece kızlar içindir.

Öğrenciler genellikle özel okula gitmek için bir ücret ödemek zorundadır. Bazı durumlarda, özel okullar okul ücretini ödeyemeyen öğrenciler için mali yardımlar sunabilir.

Yerel, eyalet ve federal vergilerinizin bir kısmı devlet okulları için ödeme yapar. Bu sayede okullar finanse edilmiş olur.

Amerika’da Üniversite Okumak

İlk 12 yılı kapsayan eğitimi tamamladıktan sonra ya da Amerika dışında bu eğitimlerin alındığı gösterir denklik belgeleriyle eğitim seviyenizi kanıtladıktan sonra üniversite eğitimi alınabilir.

Genel olarak üniversite eğitimi Amerika’da pahalıdır ancak özellikle göçmenler için oluşturulmuş bazı eğitim yardımı programları ile masrafların karşılanması ya da kredi çekilebilmesi mümkün olabilmektedir. Ayrıca Amerika’da öğrenci olarak çalışmak da, pek çok öğrenci gibi, tercih edebileceğiniz seçeneklerden birisi olabilir.

Öğrenci vizesi sonrası Amerika’da kalmak hakkında detaylı bilgi için ilgili içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

Sonuç olarak Amerika’ya giderken bilinmesi gereken pek çok önemli nokta bulunmaktadır. Siz de Amerika’da yaşamak ve çalışmak için çıktığınız yolcukta Amerika ile ilgili bilgiler arasında sizi etkileyen durumları öğrenerek ülkedeki yaşamınızda karşılaşabileceğiniz olumsuzlukları en aza indirebilir ve avantajlarınızı kullanarak daha iyi bir hayat elde edebilirsiniz.

Ülkedeki hayatınızın ilk 5 yılını tamamladıktan sonra ise Amerikan vatandaşı olmak için başvuru yapma hakkınız doğacaktır.

Amerika’da iş garantisiyle Green Card sahibi olmak için sitemize üye olabilir ve açık iş pozisyonlarını inceleyerek yeni hayatınızın ilk adımını bizimle atabilirsiniz.